Sứ mệnh mới của Bill Gates: Sáng tạo lại nhà vệ sinh

Có lẽ là lần đầu tiên trên thế giới, tại một hội thảo quốc tế diễn giả đã mang lên bục diễn đàn một… lọ phân người. Người thực hiện điều đó là tỷ phú Bill Gates, nhà sáng lập Microsoft.

Bill Gates gây sốc cho cử tọa tham dự hội thảo với một lọ phân người trên tay. Ảnh: Bill & Melinda Gates Foundation.

Quỹ Bill & Melinda Gates là nhà tổ chức Reinvented Toilet Expo (Triển lãm Sáng tạo lại Nhà vệ sinh), diễn ra tại Bắc Kinh (Trung quốc) ngày 6-11-2018. Đây là một triển lãm trình diễn, giới thiệu các công nghệ nhà vệ sinh thế hệ mới vừa tiên tiến, vừa rẻ tiền và dễ lắp đặt. Tại diễn đàn, Bill Gates (nhà đồng sáng lập quỹ này cùng với vợ mình Melinda Gates) đã gây sốc cho cử tọa khi mang theo một chiếc lọ thủy tinh đậy nắp đựng phân người và để trên cái bục trong tầm tay của mình. Với “vật chứng” trên tay, ông nói: “Cần phải nhắc rằng trong cái lọ này có thể có 200.000 tỷ tế bào rotavirus (gây tiêu chảy), 20 tỷ vi khuẩn Shigella (gây bệnh lị trực khuẩn), và 100.000 trứng giun sán.”

Quỹ Bill & Melinda Gates, Hội đồng Xúc tiến Thương mại Quốc tế Trung Quốc (CCPIT), Phòng Thương mại Quốc tế Trung Quốc (CCOIC), đã đứng ra tổ chức Reinvented Toilet Expo với sự tham dự của các nhà đổi mới toàn cầu, ngân hàng phát triển, các công ty tư nhân và chính phủ. Họ đã cùng cam kết thúc đẩy thương mại hóa và áp dụng các công nghệ vệ sinh mới trên toàn thế giới trong thập kỷ tới. Việc mở rộng nhanh chóng các sản phẩm và hệ thống vệ sinh này sẽ làm giảm đáng kể chi phí sinh ra do vệ sinh không an toàn của con người. Theo Quỹ Bill & Melinda Gates, tình trạng vệ sinh tồi tệ này gây ra cái chết cho nửa triệu trẻ em dưới 5 tuổi mỗi năm và hơn 200 tỷ đô la bị mất do chi phí chăm sóc sức khỏe, ngoài ra nó còn làm giảm thu nhập và năng suất.

Ông Gates nhấn mạnh: hơn một nửa số dân thế giới hiện không có phương tiện vệ sinh sạch sẽ. Còn theo Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEF), có 892 triệu người trên thế giới không có sự lựa chọn nào khác hơn là phóng uế ra bên ngoài môi trường. Ông nói: “Trung Quốc có cơ hội để đưa ra một chủng loại mới về các giải pháp vệ sinh không cần dội nước (non-sewered sanitation solutions) sẽ đem lại lợi ích cho hàng triệu người trên thế giới.”

Hiện nay Trung quốc - đất nước đông dân nhất thế giới với hơn1,4 tỷ người - đang triển khai một cuộc vận động 3 năm cải thiện nhà vệ sinh, được gọi là “cuộc cách mạng nhà vệ sinh” (toilet revolution) do nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình phát động với mục tiêu có thể xây mới hay nâng cấp 64.000 nhà vệ sinh công cộng vào năm 2020.

Trong khi đó ở Ấn Độ, nước đông dân thứ 2 thế giới (hơn 1,3 tỷ người), các chương trình sức khỏe cộng đồng do nhà nước thúc đẩy đã giúp giảm số người buộc phải phóng uế ra môi trường từ 550 triệu người vào năm 2014 xuống còn chưa tới 150 triệu người hiện nay.

Các công ty từ khắp nơi trên thế giới đã giới thiệu tại triển lãm một loạt những giải pháp vệ sinh mới loại bỏ các tác nhân gây hại và chuyển hóa chất thải thành phụ phẩm như nước sạch và phân bón — tất cả đều không có kết nối với hệ thống cống rãnh hoặc đường nước. Các công ty đến từ Trung Quốc (Clear, CRRC, EcoSan), Mỹ (Sedron Technologies), Ấn Độ (Eram Scientific, Ankur Scientific, Tide Technocrats), và Thái Lan (SCG Chemicals) đã công bố sẵn sàng cung cấp cho cho các đơn vị thành phố và tư nhân các nhà vệ sinh được sáng tạo lại để tiêu hủy mầm bệnh đầu tiên trên thế giới cùng các nhà máy xử lý rác thải quy mô nhỏ (được gọi là bộ xử lý omni). LIXIL, có trụ sở tại Nhật Bản, đã công bố kế hoạch mang đến nhà vệ sinh được sáng tạo lại dành cho hộ gia đình, dựa trên một kiểu mẫu tiên tiến.

Quỹ Bill & Melinda Gates đã cam kết chi 200 triệu USD cho dự án nhà vệ sinh thế hệ mới và có thể sẽ chi thêm một khoản tương tự trước khi các nhà vệ sinh không dùng nước (mà dùng hóa chất xử lý chất thải) có thể triển khai trên quy mô rộng. Do không dùng nước để dội và không kết nối với hệ thống cống thoát nước thải, loại nhà vệ sinh này không gây ô nhiễm cho môi trường – đặc biệt là nguồn nước ngầm.

Thái Thư

Lao động Đồng Nai - 12/11/2018