Thứ Hai, 22 tháng 4, 2019

Họ đã trở về


Ngày 17-4-2019, tập đoàn Vingroup chính thức công bố thành lập Viện Nghiên cứu Trí tuệ Nhân tạo - VinAI Research (trực thuộc Công ty VinTech). Điều đáng chú ý: Viện trưởng Viện Nghiên cứu AI này là Tiến sĩ Bùi Hải Hưng, chuyên gia cao cấp về Trí tuệ Nhân tạo của Google.

Hội nghị Diên Hồng về Trí tuệ Nhân tạo cho Việt Nam

Cần nhắc lại một sự kiện xảy ra vào ngày 21-8-2018, đó là ngày diễn ra Hội thảo về Trí tuệ Nhân tạo Việt Nam 2018 (AI Việt Nam 2018) tại Hà Nội.

Hội thảo Trí tuệ Nhân tạo Việt Nam 2018. Từ bên phải qua lần lượt là: TS Bùi Hải Hưng, TS Lê Viết Quốc, Thứ trưởng Bộ KHCN Bùi Thế Duy

Hội thảo này được coi là một “Hội nghị Diên Hồng” cho AI Việt Nam với sự tham dự của trên 100 chuyên gia công nghệ là các nhà khoa học, chuyên gia giàu kinh nghiệm về AI trong nhiều lĩnh vực (công nghiệp, nông nghiệp, ngân hàng,...), các trường đại học, viện nghiên cứu, trung tâm nghiên cứu hàng đầu tại Việt Nam và thế giới.


Các nhà khoa học này là những cá nhân có những thành tích xuất sắc trong học tập, nghiên cứu và lao động, được trực tiếp ghi nhận bởi cơ sở đào tạo, các tổ chức quốc tế có uy tín, doanh nghiệp, các cơ quan nhà nước. Có thể kể đến các chuyên gia, nhà khoa học như TS. Lê Viết Quốc, Google Brain, Mỹ; TS. Bùi Hải Hưng, Google DeepMind, Mỹ; GS.TS. Vũ Hà Văn, Đại học tổng hợp Yale, Mỹ; TS. Vũ Duy Thức, Mỹ;…

Trong số đó có hai nhân vật đặc biệt, được xem là nhà sáng chế bậc nhất của công ty thành công bậc nhất thế giới về AI là Google: đó là tiến sĩ Bùi Hải Hưng và tiến sĩ Lê Viết Quốc. Tại hội thảo, hai anh đã cùng ngồi trên bàn chủ tọa với thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Thế Duy.

Tại hội thảo, thứ trưởng Bộ KH&N Bùi Thế Duy bày tỏ mong muốn: “Khi Việt Nam xác định được bài toán của mình, sẽ có những nhà khoa học ở trong và ngoài nước như anh Lê Viết Quốc, anh Bùi Hải Hưng, khi có điều kiện tốt rồi, cảm thấy có thể cống hiến được rồi, sẵn sàng từ bỏ Google để về xây dựng đất nước”.

Ở thời điểm đó, mọi người đều nhìn nhận rằng mong ước này khó thành hiện thực trong tương lai gần, vì vai trò của các anh Lê Viết Quốc, Bùi Hải Hưng tại Google còn quá lớn. Thế nhưng chỉ sau nửa năm, một phần mong ước đã thành hiện thực: Tiến sĩ Bùi Hải Hưng đã là Viện trưởng Viện Nghiên cứu Trí tuệ Nhân tạo tại Việt Nam.

Tiến sĩ Bùi Hải Hưng là ai?

Tiến sĩ Bùi Hải Hưng

Tiến sĩ Bùi Hải Hưng sinh năm 1973 tại Hà Nội. Anh đã từng đạt huy chương bạc tại Olympic Toán quốc tế lần thứ 30 tại Cộng hòa Liên bang Đức năm 1989 khi mới học lớp 11 (GS Ngô Bảo Châu đạt huy chương vàng tại kỳ thi này). Tháng 3-1991, Bùi Hải Hưng sang Australia theo học bổng của trường Đại học Công nghệ Curtin dành cho một học sinh được giải thi toán quốc tế. Đến năm 1998, anh bảo vệ xuất sắc luận án tiến sĩ tin học tại trường Đại học Công nghệ Curtin khi chưa tròn tuổi 25, trở thành tiến sĩ tin học trẻ nhất Việt Nam. Anh là chuyên gia cao cấp về trí tuệ nhân tạo tại Google Deepmind, Mỹ.

Google DeepMind – nơi Bùi Hải Hưng đang là chuyên gia cao cấp về AI – ban đầu là một công ty chuyên về trí tuệ nhân tạo của Anh mang tên DeepMind Technologies, thành lập năm 2010. Công ty này được Google mua lại năm 2014 và đổi tên thành Google DeepMind. Đây là nơi nghiên cứu các dự án táo bạo đến mức tưởng như “điên rồ” nhưng lại thay đổi cuộc sống con người như  xe tự lái, kính Google... Với những nghiên cứu của mình, Bùi Hải Hưng được đánh giá là một trong những bộ óc thông minh xuất chúng. Năm 2016, Google DeepMind gây chấn động khi chương trình AlphaGo của mình đánh bại một kiện tướng cờ vây chuyên nghiệp của con người lần đầu tiên. Công ty tiếp tục đạt những thành tựu đáng kinh ngạc khi tạo ra các AI có thể chẩn đoán bệnh ở mức độ chính xác cao hơn bác sĩ chuyên nghiệp. Gần đây nhất, AlphaGo Zero của Google DeepMind đang cố gắng tìm ra cách mà các protein uốn gấp thành các cấu trúc ba chiều, điều mà nếu thành công, nó sẽ có thể đẩy nhanh quá trình mà chúng ta tìm ra những loại thuốc mới.

Tại Hội thảo Tiến sĩ Bùi Hải Hưng cho rằng ngành AI thế giới tương đối “có duyên” với người Việt đang làm về công nghệ. Số người Việt Nam trên thế giới hoạt động trong lĩnh vực AI không phải là nhỏ, trong đó có những chuyên gia hàng đầu thế giới tại các môi trường hàng đầu như Google, Facebook, Microsoft…, những giáo sư tại các đại học hàng đầu thế giới. Thế nhưng, Việt Nam vẫn chưa có tiếng nói, dấu mốc trên bản đồ AI thế giới. Tiến sĩ Bùi Hải Hưng tâm sự:

“Dù ở nước ngoài đã lâu nhưng tôi vẫn thường xuyên về Việt Nam và dành tâm huyết cho việc phát triển công nghệ, đặc biệt là AI. Tôi hy vọng sẽ có nhiều cơ hội giúp đỡ các công ty, cơ sở của Việt Nam trong lĩnh vực này. Thậm chí nếu có cơ hội tốt thì tôi có thể sẽ trở về làm việc trong môi trường của Việt Nam”.

Viện Nghiên cứu AI của Vingroup sẽ làm những gì?

Viện Nghiên cứu AI của Vingroup sẽ nghiên cứu những vấn đề khoa học cơ bản trong AI mà cốt lõi là các thuật toán về học máy, học sâu và ứng dụng trong môt loạt các lĩnh vực như xử lý và hiểu hình ảnh, video, ngôn ngữ, giọng nói, hành vi tương tác người dùng… Đặc biệt, Viện sẽ ưu tiên những vấn đề thế giới đang quan tâm hoặc những vấn đề mang tầm quan trọng cốt lõi đối với Việt Nam.

Mục tiêu của Viện là xây dựng một lực lượng nòng cốt các chuyên gia hàng đầu về AI cho Tập đoàn Vingroup nói riêng và Việt Nam nói chung. Trong đó, nhiệm vụ quan trọng là ươm mầm cho những tài năng về AI cho Việt Nam trong tương lai, đồng thời tư vấn và chuyển giao kiến thức công nghệ cho Tập đoàn hoặc các đối tác.

Còn quá sớm để nhận định rằng Tiến sĩ Bùi Hải Hưng nói riêng hay Viện nghiên cứu AI nói chung sẽ có những đóng góp quan trọng như thế nào đối với ngành công nghiệp Trí tuệ Nhân tạo tại Việt Nam, nhưng việc trở về đất nước của anh là một tín hiệu vui. Với khối óc và năng lực của những nhà khoa học tài năng Việt Nam trên toàn thế giới, chúng ta tin rằng lĩnh vực AI của Việt Nam sẽ có những bước tiến mạnh mẽ để đi cùng cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 trong thời gian tới.

Phạm Hoài Nhân
Lao động Đồng Nai - 22/04/2019

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét