Ngày 31/3, phòng Công nghệ cao (PC 50) thuộc Công an Hà Nội cho biết
vừa bắt các đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua mạng xã hội
Facebook. Điều đáng chú ý là các đối tượng này chỉ mới 21, 22 tuổi và hoàn toàn
không phải là những người có trình độ công nghệ cao!
Đối tượng gây án
không phải người có trình độ công nghệ cao
Trong các vụ án có liên quan đến mạng Internet do PC 50 phá
trước đây hầu hết các đối tượng chủ mưu đều là người có trình độ về công nghệ
thông tin và mạng Internet, hoặc chí ít cũng có những tham mưu có trình độ công
nghệ. Thế nhưng lần này lại khác, kẻ chủ mưu vừa trẻ lại vừa không có trình độ
kỹ thuật về công nghệ thông tin.
2 đối tượng bị PC 50 bắt là Nguyễn Đức Anh, 21 tuổi và
Nguyễn Thế Dũng, 22 tuổi, đều ở huyện Hoa Lư, Ninh Bình (ở huyện chứ không phải
ở thành phố nữa!). Theo điều tra, Đức Anh học hết cấp 3, không có việc làm. Đức
Anh thường lang thang tên mạng Internet, trên Facebook, từ đó anh ta nghĩ ra
cách lập trang Facebook giả mạo để lửa đảo chiếm đoạt tài sản.
Lừa đảo như thế nào?
Lập trang Facebook rất dễ và không tốn khoản chi phí nào,
chỉ cần một địa chỉ email. Tạo một địa chỉ email cũng rất dễ (thường là hệ
thống mail Yahoo hoặc Gmail) và cũng không tốn khoản chi phí nào. Chính vì vậy,
theo điều tra thì Đức Anh đã tạo ra hơn 20 trang Facebook giả để lừa đảo.
Trang Facebook chính mà Đức Anh giả mạo để thực hiện hành vi
lừa đảo là trang Trịnh Thu Huyền, một trang bán hàng túi xách hàng hiệu online
rất có uy tín và có nhiều khách hàng trên mạng.
Trang Facebook Trịnh
Thu Huyền
Việc làm giả trang Facebook này không đòi hỏi trình độ gì
cao siêu cả, Đức Anh chỉ cần copy các nội dung, hình ảnh của trang Facebook
thật sang trang Facebook giả của anh ta là xong. Người tinh ý có thể nhận ra
một số điểm khác biệt, nhưng nói chung là không để ý.
Động tác lừa đảo kế tiếp của Đức Anh mới thực sự là công phu
(nhưng cũng hoàn toàn không cần trình độ công nghệ cao). Anh ta đọc thật kỹ
trang Facebook Trịnh Thu Huyền thật để biết các khách hàng của trang này, thói
quen, sở thích của từng người, các loại hàng hóa – giá cả được chào bán. Trên
trang Facebook giả của mình Đức Anh chào bán hàng hóa (không có thật), khách
hàng lầm tưởng đây là trang bán hàng thật sẽ chuyển tiền để mua hàng và tiền sẽ
vào tài khoản của Đức Anh. Thế nhưng việc lừa đảo tinh vi hơn lại thông qua
Messenger (chat) của Facebook. Hai trường hợp sau mô tả rõ hơn hành vi lừa của
Đức Anh.
- Xem trên trang Facebook Trịnh Thu Huyền, thấy 2 khách
hàng là bạn của nhau bình luận (comment) qua lại về sản phẩm túi xách của trang
này (ta tạm gọi là khách hàng A và B), Đức Anh bèn lập ra một trang Facebook
giả giống hệt trang của A, anh ta cũng tìm hiểu kỹ cách nói chuyện của A đối
với B rồi đóng giả vai của A để chat với B. Đức Anh chat với B là đang ở cửa
hàng của Trịnh Thu Huyền, bạn muốn mua túi thì gửi tiền để đặt cọc cho chị chủ
cửa hàng. Vì trên Messenger chat chỉ có hình avatar (là hình của A) và cách nói
chuyện cũng là của A nên B tưởng là bạn mình thật nên chuyển tiền vào tài khoản
mà A giả (tức Đức Anh) cung cấp.
- Một trường hợp dở khóc dở cười là chị D. Trên trang
Facebook của Trịnh Thu Huyền, chị D, thích một mặt hàng túi xách giá 40 triệu
đồng và tag nick chồng của mình vào để anh ấy xem (Tag là động tác dán tên của
một người khác vào chủ đề mình đang bàn luận để người ấy nhận biết thông tin).
Đức Anh đọc thông tin ấy và biết nick của chồng chị D, anh ta liền tạo ngay một
Facebook giả mạo chị D. và chat với chồng chị. Anh ta nói rằng cần chuyển 10
triệu vào tài khoản (do anh ta cung cấp) để đặt cọc mua chiếc túi xách. Tưởng
là vợ mình thật, chồng chị D. chuyển tiền. Đến chiều tối khi hai vợ chồng về
nhà gặp nhau nói chuyện thì mới biết là bị lừa.
Một chào hàng trên
mạng
Tại cơ quan công an, Đức Anh khai rằng do bị mất chứng minh
nhân dân chưa kịp làm lại nên bàn với Dũng đi mượn tài khoản ATM của những
người quen biết để nhận tiền của những bị hại. Những người này vô tình tiếp tay
cho hành vi lừa đảo và cũng bị mời đến cơ quan công an làm việc.
Bước đầu cơ quan điều tra xác định, với thủ đoạn trên, trong
thời gian từ tháng 9/2014 đến nay các đối tượng Nguyễn Đức Anh và Nguyễn Thế
Dũng đã chiếm đoạt số tiền hơn 100 triệu đồng.
Facebook nguy hiểm
đến thế sao?
Người bi quan khi đọc những thông tin này sẽ cảm thấy
Facebook quá nguy hiểm, là môi trường phát sinh lừa đảo và cho rằng không nên
dùng Facebook nữa. Thật thế, một đối tượng còn quá trẻ, mới học hết cấp 3,
không có trình độ chuyên môn mà còn có thể lừa đảo được bằng Facebook thì quả
Facebook kém an toàn quá!
Tuy nhiên, bình tâm nhìn lại ta sẽ thấy vấn đề không phải
như vậy. Chuyện lừa đảo thì trong môi trường nào cũng có, và trong đời thường
không thiếu những trường hợp kẻ lừa đảo có trình độ học vấn rất thấp cũng như
tuổi đời rất trẻ (thật ra chính những đối tượng này mới dễ phát sinh lừa đảo).
Trước giờ ta vẫn nghĩ rằng lĩnh vực Internet là lĩnh vực công nghệ cao, chỉ có
những chuyên gia mới có thể kiểm soát nó. Chính vì thế những vụ án liên quan
đến Internet đều thuộc thẩm quyền của phòng Công nghệ cao (PC 50). Việc những
đối tượng tham gia vụ án trên đều là những người không có trình độ công nghệ
cao chỉ cho thấy một điều là Internet càng ngày càng trở nên phổ biến với đại
chúng, mạng xã hội trở nên quen thuộc như xã hội thật ngoài đời nên những đối
tượng ấy mới có thể dùng những mánh khóe đời thường để lừa đảo.
Những vụ lừa đảo nêu trên không phải quá ghê gớm, vì nếu
người trong cuộc tinh ý một chút thì hoàn toàn có thể phát hiện ra ngay.
Có lẽ cách ứng xử hợp lý nhất là làm theo lời khuyến cáo của
phòng PC 50, Công an Hà Nội:
Công an Hà Nội khuyến cáo người dân nên đề cao cảnh giác với
việc mua hàng qua mạng, khuyến cáo các chủ shop trên mạng cần nâng cao tinh
thần cảnh giác, tăng cường hệ thống bảo mật cho trang web, Facebook bán hàng,
chủ động phát hiện dấu hiệu bị mạo danh, nắm tình hình khách hàng để kịp thời
phát hiện những dấu hiệu lừa đảo. Nếu có dấu hiệu nghi vấn, đề nghị các cơ
quan, tổ chức, cá nhân thông báo ngay cho PC50 theo số điện thoại : 039396447,
0917677779.
Phạm Hoài Nhân
LĐĐN - 06/04/2015
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét