Xóa bản thân mình ra khỏi thế giới ảo

Mỗi người chúng ta đều không nhiều thì ít thể hiện bản thân mình trên mạng Internet. Tối thiểu là một địa chỉ email mà khi khởi tạo ta buộc phải khai báo một số thông tin về bản thân. Hơn nữa là tham gia vào các mạng xã hội như Facebook, LinkedIn…, xa nữa là các website cá nhân, blog như WordPress, Blogger… Nhiều người khác lại có thêm những tài khoản trên các trang thương mại điện tử. Liệu có khi nào những thông tin này gây phiền toái cho ta và ta muốn xóa bỏ tất cả chúng trên thế giới ảo?

Lợi và hại của việc “thể hiện” mình trên Internet

Hai ích lợi rõ nhất của việc “có mặt” trên Internet là tạo được sự kết nối với mọi người và xây dựng thương hiệu cá nhân.

Với mạng xã hội, như Facebook chẳng hạn, việc tạo tài khoản trên mạng xã hội này giúp ta có thể tìm kiếm và kết nối bạn bè và người thân ở khắp nơi. Ngược lại, nó cũng giúp cho bạn bè tìm thấy chúng ta và kết mối dây liên lạc.

Mạng xã hội nghề nghiệp LinkedIn cho phép ta đăng CV (sơ yếu lý lịch), giới thiệu các kỹ năng nghề nghiệp, các công việc của mình. Nó giúp ta giao lưu với bạn bè cùng nghề nghiệp và các đối tác trong công việc. Không chỉ mạng xã hội nghề nghiệp như LinkedIn mà mạng xã hội đại chúng như Facebook cũng thể hiện con người của ta thông qua những hoạt động trên đó như: đăng thông tin, hình ảnh; nhận xét; thích… Nếu ngày xưa các cụ nói “Văn là người” thì ngày nay có thể nói “Facebook là người”. Hiện nay, một số nhà tuyển dụng yêu cầu ứng viên cung cấp nick Facebook của mình để họ vào đó xem và đánh giá về tính tình, năng lực, sở thích của ứng viên.

Với tác động lớn như vậy của Internet, có thể suy ra cái hại. Đó là khi ta vô tình hay cố ý đưa lên mạng những thông tin, hình ảnh bất lợi. Có những người bị cộng đồng phê phán dữ dội khi đưa lên hình ảnh hay có những lời nói phản cảm, thậm chí có thể bị tù tội nếu thông tin, hình ảnh ấy là bằng chứng cho một hành vi sai quấy (ví dụ có người đã bị vướng đến pháp luật khi “khoe” ảnh mình giết động vật quý hiếm trên Facebook). Có người bị buộc thôi việc do nói xấu hoặc tiết lộ bí mật công ty của mình trên Facebook.

Mạng xã hội rất hữu dụng nhưng cũng lắm khi khiến ta quay cuồng và mệt mỏi với chúng

Xóa sổ chính mình trên thế giới ảo

Ngoài đời thực, khi xảy ra một sự cố khốn khổ nào đó người ta thường muốn tách rời với xã hội để khỏi phải tiếp xúc, phải trả lời những điều mình không mong muốn, bằng những cách như tắt điện thoại, đi ẩn cư ở một nơi nào đó. Lý do phổ biến nhất khiến một người muốn mình biến mất trên mạng Internet cũng tương tự như vậy – và hơn thế nữa, khi chính mạng Internet là tác nhân khởi nguồn cho những rắc rối của bản thân người ấy.

Mặc dù mỗi mạng xã hội như Facebook, Google+… đều có những tính năng cho phép xóa tài khoản của người dùng trên mạng ấy nhưng xem chừng việc này không đơn giản. Trước hết là do các ứng dụng này, đương nhiên là họ muốn người dùng tạo ra tài khoản mới hơn là xóa đi tài khoản đang có, do đó nút xóa thường ẩn ở một vị trí khó tìm thấy, đồng thời các bước để xóa khá phức tạp, nhiêu khê. Kế đến là do người dùng, như đã nêu mỗi người có không chỉ một tài khoản trên mạng mà là nhiều (có khi chính chủ nhân của tài khoản cũng không nhớ nổi), vì vậy khi xóa đi tài khoản này vẫn còn tài khoản khác và kết quả là vẫn còn tồn tại trên thế giới ảo.

Để hỗ trợ người dùng trong việc xóa bỏ chính mình trên Internet, một số ứng dụng đã ra đời, trong đó mới đây là ứng dụng Deseat.me do hai nhà lập trình người Thụy Điển là Wille Dahlbo và Linus Unnebäck tạo ra. Truy cập vào deseat.me, bạn sẽ được cung cấp cách thức để xóa bỏ toàn bộ những thông tin cho thấy sự hiện diện của mình trên mạng Internet chỉ trong vài cú nhấp chuột.

Vào trang web này xong, bạn hãy đăng nhập bằng một tài khoản Google. Ứng dụng này sẽ tự động quét qua các dịch vụ trực tuyến mà bạn có tạo tài khoản. Các tài khoản này sẽ được liệt kê ra cùng với chọn lựa là giữ hay xóa bỏ. Nếu bạn chọn Xóa bỏ, Deseat.me sẽ tự tìm đến ứng dụng tương ứng, nhảy đến mục Xóa bỏ của ứng dụng này và làm tất cả các công việc xóa bỏ cho bạn.

Deseat.me giúp người dùng (đặc biệt là những người không rành về công nghệ) có thể xóa bỏ chính mình trên mạng Internet một cách nhanh chóng và dễ dàng.

Công cụ xóa chính mình trên mạng Internet, nên hay không?

Khoan nói đến hiệu quả của các công cụ xóa tài khoản Internet như Deseat.me (có triệt để hay không), câu hỏi đặt ra trước là: Nên có công cụ xóa như vậy không?

Câu trả lời của đa số chuyên gia là KHÔNG. Quan điểm của các vị này là xóa bỏ bản thân mình trên mạng Internet – hiểu theo cách khác là “xóa bỏ quá khứ” – không phải động thái tích cực. Thay vì dựa vào tính năng “xóa bỏ”, người dùng nên có những hành động cụ thể chứng minh cho những người xung quanh thấy được nỗ lực của chính mình. Dưới góc nhìn đạo đức, tính năng “xóa bỏ” này cũng có mặt không hay. Nó khiến cho người dùng Internet cảm thấy dễ dãi với chính mình khi đưa thông tin lên mạng, khi có xảy ra sai phạm gì thì chỉ cần xóa bỏ tất cả là xong. Thay vì làm sai để rồi xóa, người dùng nên cẩn trọng hơn khi đưa thông tin lên mạng.

Câu hỏi kế tiếp là: Các công cụ xóa có triệt để hay không?

Câu trả lời của các chuyên gia cũng là: KHÔNG. Cho dù bạn có xóa hết các tài khoản Internet của mình, thì những thông tin của bạn thể hiện trên trang web của người khác vẫn còn đó, có những thông tin của chính bạn như các nhận xét, bấm Thích trên Facebook, hoặc thông tin của người khác nhắc đến bạn. Và trên hết, quá khứ của mỗi người, bằng cách này hay cách khác vẫn còn tồn tại chứ không thể biến mất đi chỉ do xóa các tài khoản trên mạng.

Do vậy, kết luận chung là: Thay vì dựa vào tính năng “Xóa bỏ” để loại bỏ chính mình ra khỏi thế giới ảo thì hãy cẩn trọng, sống tốt trên thế giới ảo như ta vẫn phải đang cẩn trọng, sống tốt trên cuộc đời thực này vậy.

Phạm Hoài Nhân

LĐĐN - 05/12/2016