Cách ly xã hội (social distancing) là một chiến lược y tế công cộng,
nhằm làm hạn chế sự lây lan của bệnh truyền nhiễm, hiện đang được áp dụng tại rất
nhiều nơi trên thế giới trước tình trạng COVID-19 đang bùng phát. Việc hạn chế
người dân đến những nơi công cộng hoặc giảm lượng người tập trung ở những địa điểm
như cơ quan, bệnh viện... cũng nằm trong chiến lược đó. Thế nhưng làm sao đo
được mức độ giảm tập trung ở những điểm công cộng ấy?
Chúng ta thấy những bức ảnh chụp cảnh các địa điểm vắng bóng
người, nhưng cụ thể là vắng bao nhiêu % so với bình thường và có phải là thường
xuyên vắng như thế không hay chỉ là ảnh chụp ngẫu nhiên? Nói cách khác, nếu
chính phủ muốn xác định chính xác hiệu quả của việc cách ly xã hội do mình đề
ra thì làm sao?
Google đưa ra một giải pháp. Đó là dựa vào... Google Maps!
Đây chính là một ứng dụng của Big Data. Khi một người dùng smartphone có bật
Google Maps và bật cài đặt Lịch sử vị trí thì sự xuất hiện của họ tại
một vị trí và thời điểm bất kỳ sẽ được ghi nhận. Với dữ liệu của hàng triệu
người ở những thời điểm và vị trí khác nhau, đối chiếu với dữ liệu ở một thời
điểm cho trước, Google có thể xác định được sự thay đổi mức độ tập trung ở từng
địa điểm theo thời gian.
Từ đầu tháng 4-2020, Google cho xuất bản Community
Mobility Report (Báo cáo Di động Cộng đồng), người dùng bất kỳ có thể nhấp
vào đó để tải về bản báo cáo của nước mình. Google cho biết:
Các báo cáo sử dụng dữ liệu tổng hợp, ẩn danh để lập biểu
đồ xu hướng di chuyển theo thời gian và vị trí, phân theo các các danh mục khác
nhau như bán lẻ và giải trí, cửa hàng tạp hóa và nhà thuốc, công viên, trạm xe,
nơi làm việc và nhà riêng. Chúng tôi sẽ hiển thị xu hướng trong vài tuần, với
thông tin gần đây nhất đại diện cho 48 đến 72 giờ trước đó. Mặc dù chúng tôi
hiển thị tăng hoặc giảm điểm phần trăm về số lượt truy cập, chúng tôi không
chia sẻ số lượt truy cập tuyệt đối. Để bảo vệ quyền riêng tư của mọi người,
không có thông tin nhận dạng cá nhân nào, như địa điểm, địa chỉ liên hệ hoặc
chuyển động riêng lẻ, được cung cấp tại bất kỳ thời điểm nào.
Chúng tôi sẽ phát hành các báo cáo này trên toàn cầu, ban
đầu bao gồm 131 quốc gia và khu vực. Do nhu cầu cấp thiết cho thông tin này,
nếu có thể, chúng tôi cũng sẽ cung cấp thông tin chuyên sâu ở cấp khu vực.
Trong những tuần tới, chúng tôi sẽ làm việc để thêm các quốc gia và khu vực bổ
sung để đảm bảo các báo cáo này vẫn hữu ích cho các quan chức y tế công cộng
trên toàn cầu đang tìm cách bảo vệ mọi người khỏi sự lây lan của COVID-19.
Mọi người có thể truy cập vào
https://www.google.com/covid19/mobility/ để tải báo cáo về. Chọn địa điểm muốn
xem, rồi download PDF. Tùy theo nơi, dữ liệu có thể đến mức quốc gia hoặc chi
tiết hơn. Google bổ sung thêm:
Ngoài các tài nguyên khác mà các quan chức y tế công cộng
có thể có, chúng tôi hy vọng các báo cáo này sẽ giúp hỗ trợ các quyết định về
cách quản lý đại dịch COVID-19. Thí dụ, thông tin này có thể giúp các quan chức
hiểu những thay đổi trong các chuyến đi thiết yếu có thể định hình các gợi ý về
giờ làm việc hoặc thông báo các dịch vụ giao hàng. Tương tự như vậy, các lần
đến liên tục ở các trạm xe có thể cho thấy sự cần thiết phải thêm xe buýt hoặc
xe lửa để giúp những người cần đi lại có thể thực hiện tốt giãn cách xã hội.
Cuối cùng, sự hiểu biết không chỉ về việc mọi người đi đến đâu, mà cả xu hướng
ở các điểm đến, có thể giúp các quan chức thiết kế hướng dẫn để bảo vệ sức khỏe
cộng đồng và các nhu cầu thiết yếu của cộng đồng.
Cuối cùng, Google khẳng định về việc bảo vệ quyền riêng tư
của người dùng.
Báo cáo di động cộng đồng được cung cấp bởi cùng một công
nghệ ẩn danh đẳng cấp thế giới mà chúng tôi sử dụng trong các sản phẩm của mình
mỗi ngày, cho phép kết quả chất lượng cao mà không cần xác định bất kỳ cá nhân
nào.
Đối với Việt Nam, rất tiếc là cho đến giờ báo cáo chỉ chi
tiết đến cấp quốc gia chớ chưa đạt đến mức thành phố. Báo cáo mới nhất được lập
ngày 10-4, ghi nhận dữ liệu thu thập được từ 23-2 cho đến 5-4-2020. Dưới đây là
kết quả được trích ra từ báo cáo. Mức độ tập trung ở từng loại địa điểm được so
sánh theo tỷ lệ % với baseline, trong đó baseline được đo và tính trong thời
gian 5 tuần từ 3-1 đến 6-2-2020.
Biểu đồ thứ nhất (Retail & recreation) thể hiện xu hướng
tập trung ở những nơi như: nhà hàng, quán cà phê, trung tâm mua sắm, nơi nghỉ
chân, bảo tàng, thư viện và nhà hát. Biểu đồ thứ hai (Grocery & pharmacy) thể
hiện xu hướng tập trung ở những nơi như: chợ tạp hóa, chợ nông sản, cửa hàng thực
phẩm, nhà thuốc. Biểu đồ thứ ba (Parks) thể hiện xu hướng tập trung ở những nơi
như: công viên, bãi biển, vườn hoa, quảng trường. Mức độ tập trung giảm dần
theo thời gian, giảm nhiều sau thời điểm chính phủ ban hành lệnh cách ly xã hội
(1-4), giảm nhiều nhất là nhóm Retail & recreation.
Biểu đồ thứ tư (Transit stations) thể hiện xu hướng tập trung
ở những nơi như: trạm xe bus, xe điện, xe lửa, bến xe. Biểu đồ thứ năm (Workplaces)
thể hiện xu hướng tập trung ở nơi làm việc. Biểu đồ thứ sáu (Parks) thể hiện xu
hướng tập trung ở nhà. Mức độ tập trung giảm dần theo thời gian, riêng mức độ tập
trung ở nhà thì tăng lên theo thời gian.
Phạm Hoài Nhân
Báo Đồng Nai - 13/04/2020
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét