Những đột phá mới trong nghiên cứu và ứng dụng AI

Trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence, AI) đang ngày càng bước sâu hơn vào đời sống con người với các ứng dụng rất đa dạng giúp giải quyết các vấn đề của xã hội. Những nghiên cứu đột phá về trí tuệ nhân tạo vừa được công bố tại sự kiện Solve with AI (Giải quyết với AI) do Google tổ chức tại Tokyo (Nhật Bản) ngày 10-7-2019.

Sự kiện Solve with AI quy tụ các nhà khoa học nổi tiếng

Sự kiện Solve with AI tại Tokyo có sự góp mặt của các nhà khoa học như Jeff Dean, người dẫn dắt Google AI, cùng các đồng sự là các giám đốc sản phẩm tại Google AI gồm Lily Peng (Google AI Healthcare), Sagar Savla (Google AI Research), Julie Cattiau, và Sella Nevo cùng một số chuyên gia khách mời Topher White (Rainforest Connection), Raghu Dharmaraju (Wadhwani Institute for AI), Febriadi Pratama (Gringgo), Tarin Clanuwat (CODH). Sự kiện này đã giới thiệu đến giới truyền thông trong khu vực Châu Á – Thái Bình Dương (APAC) những thông tin mới nhất về AI, các đột phá trong nghiên cứu và ứng dụng AI trong các lĩnh vực đời sống và phát triển của nhân loại.

Sử dụng AI để dự báo lũ

Chuyên gia Sella Nevo – người dẫn dắt dự án Google Flood Forecasting Initiative – đang trình bày tại Solve with AI ở Tokyo ngày 10-7-2019.

Một trong những dự án tận dụng khả năng của AI có sức ảnh hưởng lớn đó là Google Flood Forecasting Initiative do chuyên gia Sella Nevo dẫn dắt, cung cấp các dự báo và cảnh báo lũ có độ phân giải cao với độ chính xác cao tại các quốc gia đang phát triển. Lũ lụt ảnh hưởng đến 250 triệu người trên thế giới hàng năm, phá hủy nhiều tài sản và gây thiệt hại hàng tỷ USD. Tuy nhiên, phần lớn tác hại của chúng cũng có thể phòng ngừa được. Theo các chuyên gia, các hệ thống cảnh báo sớm có thể ngăn chặn hơn một phần ba số người thiệt mạng và thiệt hại về kinh tế.

Sử dụng AI trong y tế

Một lĩnh vực đang có những bước tiến lớn trong việc ứng dụng AI đó là y tế. Giám đốc sản phẩm Google Health, nữ Tiến sĩ Lily Peng đã có bài trình bày ấn tượng tại sự kiện Solve with AI về khả năng ứng dụng AI trong việc trợ giúp sàng lọc và phân loại bệnh võng mạc đái tháo đường, và phát hiện ung thư phổi và ung thư vú. Nghiên cứu của Lily Peng về bệnh võng mạc tiểu đường (diabetic retinopathy) đã được ứng dụng tại bệnh viện mắt Aravind (Madurai, Ấn Độ) cho kết quả khả quan, giúp các bác sĩ tiết kiệm thời gian phân loại và gia tăng được số lượng sàng lọc.

Tiến sĩ Lily Peng giới thiệu những ứng dụng AI trong y tế tại sự kiện Solve with AI, Tokyo ngày 10-7-2019

Hồi trung tuần tháng 12-2018, tại hội nghị AI for Social Good Summit ở Bangkok (Thái Lan) do Google và Ủy ban Kinh tế và Xã hội Liên Hiệp Quốc Khu vực Châu Á – Thái Bình Dương (United Nations Economic and Social Commission for Asia and the Pacific, UNESCAP) tổ chức, Google đã công bố trở thành đối tác với Bệnh viện Rajavithi thuộc Bộ Y tế Thái Lan để tiến hành một chương trình tiên phong dùng AI tầm soát bệnh võng mạc tiểu đường ở Thái Lan, nơi chỉ có khoảng 1.400 bác sĩ nhãn khoa phục vụ cho khoảng 5 triệu bệnh nhân tiểu đường.

Trong khi đó, ung thư phổi gây ra nhiều cái chết nhất trong các loại ung thư, chiếm 3% tỷ lệ tử vong hàng năm trên toàn thế giới. Việc chẩn đoán sớm có thể giúp ích nhiều cho quá trình điều trị, nhưng hơn 80% ca ung thư phổi không được phát hiện sớm. Ứng dụng AI, một mô hình Máy học phân tích các bản CT và dự đoán các khối u phổi ác tính, có thể giúp phát hiện sớm thêm 5% trường hợp ung thư phổi.

Tương tự đối với ung thư vú, hiện nay các bác sĩ phải lấy mẫu mô của các hạch bạch huyết của bệnh nhân để xem ung thư có lan rộng không, và một slide bệnh án có thể có tới 10 GigaPixel, điều này có thể ví như tìm kiếm một cây kim trong đống cỏ khô. Các nhà khoa học ứng dụng AI bằng một mô hình Máy học (Machine Learning) để phát hiện các tổn thương trong hình ảnh bệnh lý, hỗ trợ các bác sĩ phát hiện di căn ung thư vú. Mô hình của Google Health đã có thể tìm thấy 95% các tổn thương tiền ung thư (so với 73% được phát hiện bởi các nhà nghiên cứu bệnh học), nhưng nó cũng phát hiện ra nhiều “cảnh báo giả dương tính” hơn so với các bác sĩ.

Sử dụng AI để giải quyết vấn đề giao tiếp của con người

Ứng dụng Live Transcribe cũng là một minh chứng cho việc AI giúp xử lý vấn đề của con người và xã hội, giúp phiên âm trực tiếp giọng nói và âm thanh sang văn bản, hỗ trợ 70 ngôn ngữ với mức độ chính xác cao để những người điếc hoặc khó nghe có thể tham gia giao tiếp trong các cuộc trao đổi trong cuộc sống. Bên cạnh đó là Project Euphonia, dự án ứng dụng AI để cải thiện sản phẩm dành cho người nói kém do tác động của các bệnh như Parkinson, ALS.

Sử dụng AI để bảo tồn văn hóa, bảo vệ môi trường

Trí tuệ nhân tạo không chỉ giúp ích cho con người và xã hội mà còn là công cụ giúp bảo tồn văn hóa, bảo vệ môi trường thiên nhiên. Các ứng dụng AI của những nhà khoa học thuộc Google AI còn phải kể đến dự án bảo vệ rừng mưa tại Indonesia, bảo vệ động vật quý hiếm thông qua hợp tác với NOAA (Cục Quản lý Đại dương và Khí quyển Quốc gia Mỹ) trong chương trình theo dõi loài cá voi lưng gù, quản lý chất thải nhựa tại Indonesia, hay phát hiện sâu bệnh trên cây trồng ứng dụng tại Ấn Độ… Đây là những bước tiến lớn đã và đang đem lại những tác động tích cực, thúc đẩy những bước đột phá lớn hơn. Có một thực tế rõ ràng là trí tuệ nhân tạo (AI) đang góp một phần lớn trong sự tiến hóa của nhân loại.

Thái Thư
(Tư liệu và ảnh của Google)

Lao động Đồng Nai - 15/07/2019