Những công nghệ mới trên Google Maps

Ra đời cách nay 16 năm, đến nay Google Maps (Bản đồ Google) đã vượt xa khái niệm về một chiếc bản đồ thông thường, và với việc ứng dụng ngày càng nhiều những công nghệ mới nhất như trí tuệ nhân tạo (AI), thực tế ảo (VR), dữ liệu lớn (Big Data)…, Google Maps đã có những tính năng hữu ích và tiện lợi hơn hẳn so với chính nó cách đây vài năm.

Hướng dẫn đường đi theo thời gian thực (real time)

Người xưa có câu “Đường đi ở trong miệng”, ý nói muốn biết điểm đến ở đâu, đi hướng nào thì cứ… hỏi người xung quanh. Lời dạy không sai, nhưng độ tin cậy của lời nói quả là khá thấp, chưa kể là không tìm ra người để hỏi, hay người được hỏi cũng… không biết đường. Chuẩn mực hơn, người ta dùng bản đồ, và tốt nhất là bản đồ số được cập nhật thường xuyên để tiện dụng khi đi trên đường, sử dụng trên thiết bị di động.

Chromebook lên 10

Nếu bạn là người quan tâm đến thiết bị xách tay, như máy tính bảng hay laptop (hay còn gọi là notebook), bạn có thể thấy giữa rất nhiều loại thiết bị xách tay trên thị trường có những thiết bị gọi là Chromebook. Chromebook ra đời năm 2011, đến nay vừa tròn 10 năm. Chromebook trông giống như laptop hoặc máy tính bảng, nhưng… không phải laptop. Vậy nó là gì?

Vì sao Chromebook ra đời?

John Maletis, Trưởng bộ phận Sản phẩm và Người dùng của Chrome OS, giải thích lý do ra đời của Chromebook như sau:

10 năm trước, máy tính rất phức tạp. Khởi động chậm, phần cứng cồng kềnh và việc phải chủ động can thiệp để cập nhật phần mềm trên máy là chuyện thường tình. Vấn đề là máy tính được phát minh trước khi có Internet, vì vậy chúng chưa hoàn toàn bắt kịp cách mọi người sử dụng web. Do đó, Google bắt đầu thiết kế một cái gì đó mới. Ý tưởng là tạo ra máy tính với nền tảng đám mây là trải nghiệm trước tiên, nhanh chóng, an toàn và dễ sử dụng - với phần mềm luôn tự động cập nhật. Máy tính khởi động trong vài giây và luôn hoạt động nhanh.

Vào năm 2011, Google đã ra mắt Chromebook đầu tiên với sự hợp tác của Acer và Samsung. Ngày nay, Chromebook giúp hàng triệu người luôn kết nối qua Internet trong khi họ làm việc, học tập và giải trí; trong năm qua điều này lại càng đúng hơn nữa.

Google kỷ niệm 10 năm Chromebook ra đời

Lựa chọn mới trên YouTube dành cho tuổi thiếu niên

Ngay từ khi ra mắt, YouTube là một nền tảng dành cho người dùng trên 15 tuổi và họ luôn khuyến khích cha mẹ xem video cùng con mình nếu trẻ chọn xem trên YouTube. Năm 2015, YouTube Kids ra đời. Đó là một không gian an toàn hơn để trẻ em (dưới 9 tuổi) khám phá các mối quan tâm của mình dưới quyền kiểm soát của cha mẹ. Thế nhưng với trẻ ở độ tuổi tiền thiếu niên (9-15 tuổi) thì sao?

Trải nghiệm được giám sát trên YouTube

YouTube cho biết từ khi YouTube Kids ra đời, nhiều cha mẹ và trẻ ở độ tuổi tiền thiếu niên (9-15 tuổi) đã chia sẻ rằng trẻ ở độ tuổi này có những nhu cầu khác và YouTube chưa hoàn toàn đáp ứng được những nhu cầu đó. Khi trưởng thành, trẻ có tính tò mò vô hạn và cần rèn luyện tính độc lập cũng như tìm ra những cách mới mẻ để học tập, sáng tạo và hình thành cảm giác gắn bó. Chính vì vậy, trong năm qua, YouTube đã phối hợp với cha mẹ và các chuyên gia trên toàn cầu trong các lĩnh vực liên quan đến sự an toàn của trẻ em, phát triển trẻ em và kiến thức kỹ thuật số để xây dựng một giải pháp dành cho cha mẹ của trẻ ở độ tuổi tiền thiếu niên. Trong những tháng tới, YouTube sẽ ra mắt một trải nghiệm mới ở phiên bản thử nghiệm để cha mẹ cho phép trẻ sử dụng YouTube thông qua một tài khoản Google được giám sát. Trải nghiệm này có các chế độ cài đặt nội dung và các tính năng có giới hạn cho trẻ ở độ tuổi tiền thiếu niên. Bản thử nghiệm để các gia đình dùng thử và chia sẻ ý kiến phản hồi trong khi YouTube tiếp tục xây dựng và cải thiện trải nghiệm này.

Mức độ cải thiện Chỉ số Văn minh trên Không gian mạng của Việt Nam năm 2020 vào hàng tốt nhất thế giới

Ngày 19-2-2021, Microsoft công bố các phát hiện từ nghiên cứu thường niên  “Văn minh, An toàn và Tương tác Trực tuyến – 2020” và Chỉ số Văn minh trên Không gian mạng (viết tắt là DCI) năm 2020. Điểm đáng chú ý là Việt Nam là một trong năm quốc gia/ khu vực có Chỉ số Văn minh trên Không gian mạng cải thiện nhất so với năm trước trên toàn cầu.

Nghiên cứu về văn minh trực tuyến để nâng cao nhận thức của người dùng mạng Internet

Báo cáo chỉ số văn minh trên không gian mạng (DCI) bắt đầu được thực hiện từ năm 2016, đến nay là năm thứ 5. Khảo sát lần này (gọi là DCI 2020 vì thực hiện năm 2020) có sự tham gia của 16.000 người đến từ 32 khu vực địa lý và được hoàn thành từ tháng 4 đến tháng 5-2020. Cuộc khảo sát đã thăm dò ý kiến hai nhóm tuổi – ​​người trưởng thành và thanh thiếu niên – về các tương tác trên mạng cũng như rủi ro trực tuyến mà họ từng gặp phải. Có 9 quốc gia Châu Á - Thái Bình Dương tham gia khảo sát năm nay, bao gồm: Úc, Ấn Độ, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Đài Loan, Thái Lan và Việt Nam.

Cuộc chiến giữa Facebook và chính phủ Úc

Ngày 18-2-2021, Facebook làm nước Úc và cả thế giới bất ngờ khi cấm toàn bộ chia sẻ tin tức của nước Úc trên nền tảng của mình. Việc làm này được xem như trả đũa dự luật Media Bargaining (Thương lượng Truyền thông) của Úc, theo đó các hãng công nghệ lớn phải trả tiền cho tin tức báo chí.

Sự việc nêu trên có thể được diễn giải một cách đơn giản như sau:

-        Chính phủ Úc thấy rằng có nhiều tin tức của mình được đăng tải trên nền tảng Facebook. Người dùng Facebook xem các tin tức đó, nhờ vậy Facebook thu hút được các quảng cáo. Vậy nên Facebook phải trả tiền cho chính phủ Úc mỗi khi có tin tức của nước Úc đăng trên nền tảng này.

-        Facebook cho rằng việc đăng các tin tức trên nền tảng của mình là do các đối tác tự nguyện đưa lên chứ không phải Facebook chủ động xin đăng. Việc thu hút quảng cáo là có nhưng không đáng kể so với lợi ích của người dân Úc do được truyền bá thông tin. Vậy nên nếu muốn đòi tiền thì Facebook cấm đưa tin tức lên xem ai thiệt cho biết!

News Feed của Facebook dự đoán những gì bạn muốn xem như thế nào?

Khi bạn mở Facebook lên, trên trang chính của bạn (gọi là trang Bảng tin hay News Feed) sẽ xuất hiện một số bài đăng từ các bạn bè, các trang yêu thích, và cả các quảng cáo nữa. Những bài đăng này được Facebook tuyển chọn từ hàng tỷ bài đăng đang có, mà Facebook cho rằng bạn muốn xem. Vậy Facebook tuyển chọn như thế nào? Dưới đây là một số nguyên tắc do chuyên gia của Facebook tiết lộ.

Facebook sử dụng AI để chọn lựa các bài đăng xuất hiện trên Bảng tin của mỗi người

Khi nói đến News Feed, hầu hết mọi người đều hiểu rằng những bài đăng trên đó đều tuân theo một thuật toán đang hoạt động chứ không phải xuất hiện ngẫu nhiên. Facebook đã sử dụng đến trí tuệ nhân tạo (AI) và hệ thống xếp hạng máy học (machine learning, ML) cung cấp cho News Feed là cực kỳ phức tạp, với nhiều lớp. Trên newsroom của Facebook mới đây, 3 chuyên gia của Facebook là Akos Lada, Giám đốc Khoa học Dữ liệu, Meihong Wang, Giám đốc Kỹ thuật và Tak Yan, Giám đốc Quản lý Sản phẩm, đã chia sẻ những thông tin chi tiết mới về cách hệ thống xếp hạng này hoạt động và những thách thức trong việc xây dựng một hệ thống để cá nhân hóa nội dung cho hơn 2 tỷ người và hiển thị cho mỗi người trong số họ những nội dung phù hợp và có ý nghĩa đối với họ mỗi khi họ truy cập Facebook.

Sơ đồ xử lý thông tin trước khi đưa lên Bảng tin. Nguồn: Facebook. Chuyển ngữ: PHN

Hầu hết người Mỹ đều nghĩ rằng Big Tech đang theo dõi họ

Mọi người đều hiểu rằng hầu hết các hành vi trên internet của chúng ta, từ các trang web chúng ta truy cập đến các loại video chúng ta xem, đều liên tục bị theo dõi. Nhưng thực sự các công ty công nghệ đang làm điều này như thế nào thì khó mà biết được. Chỉ có thể thăm dò dư luận về điều này thôi. Trang web WhistleOut đã thực hiện khảo sát để biết liệu người Mỹ có nghĩ rằng các công ty công nghệ lớn (Big Tech) đang theo dõi họ hay không và nếu có thì công ty nào mà họ tin là thủ phạm lớn nhất.

Ai đang theo dõi tôi?

85% người được hỏi cho biết rằng họ tin rằng có ít nhất một công ty công nghệ đang theo dõi họ. Facebook bị nghi ngờ là do thám nhiều nhất— 68% những người được khảo sát tin rằng gã khổng lồ truyền thông xã hội đang vi phạm quyền riêng tư của họ. Trong khi đó, 53% nghi ngờ TikTok đang theo dõi họ.

Biểu đồ: WhistleOut.