Lời cảnh báo giả mạo trên Facebook

Vài ngày gần đây, trên Facebook lan truyền những dòng trạng thái (status) mang tính cảnh báo về việc bảo mật, bảo vệ quyền riêng tư của người dùng. Những lời cảnh báo này lan truyền như bệnh dịch và ít nhiều gây hoang mang cho cộng đồng mạng. Đâu là sự thật?

Lời cảnh báo được ghi có vẻ rất nghiêm trọng, bằng cả tiếng Anh và tiếng Việt, nguyên văn như sau:

THÔNG BÁO CHÍNH THỨC

Tôi không trao cho facebook hoặc bất kỳ thực thể nào liên kết với facebook sử dụng hình ảnh, thông tin, tin nhắn hoặc bài viết của tôi, cả quá khứ lẫn tương lai. Với Tuyên bố này, tôi thông báo cho facebook, rằng mạng xã hội này hoàn toàn bị cấm để tiết lộ, sao chép, phân phối hoặc thực hiện bất kỳ hành động nào khác chống lại tôi dựa trên trang cá nhân này và / hoặc nội dung của nó. Nội dung của trang cá nhân này là thông tin riêng tư và thông tin bí mật. Vi Phạm Quyền riêng tư có thể bị trừng phạt bởi luật pháp (UC 1-308-1 1 308-103 và quy định Rome)

Lưu ý: Facebook hiện là một thực thể công khai. Tất cả các thành viên phải đăng ghi chú này. Nếu thích, bạn có thể sao chép và dán phiên bản này. Nếu bạn không đăng tuyên bố này ít nhất một lần, bạn sẽ mặc định cho phép hình ảnh cũng như thông tin chứa trong trạng thái cả công khai lẫn cá nhân của mình được sử dụng.

KHÔNG CHIA SẺ.

I do not give Facebook or any entities associated with Facebook permission to use my pictures, information, messages or posts, both past and future. With this statement, I give notice to Facebook it is strictly forbidden to disclose, copy, distribute, or take any other action against me based on this profile and/or its contents. The content of this profile is private and confidential information. The violation of privacy can be punished by US law (UCC 1-308- 1 1 308-103 and the Rome Statute).

NOTE: Facebook is now a public entity. All members must post a note like this. If you prefer, you can copy and paste this version. If you do not publish a statement at least once it will be tacitly allowing the use of your photos, as well as the information contained in the profile status updates.

DO NOT SHARE

Trong nội dung của “THÔNG BÁO CHÍNH THỨC” này có câu “Nếu bạn không đăng tuyên bố này ít nhất một lần, bạn sẽ mặc định cho phép hình ảnh cũng như thông tin chứa trong trạng thái cả công khai lẫn cá nhân của mình được sử dụng.” Vì vậy, người sử dụng Facebook thấy lo sợ và vội copy lại toàn bộ nội dung thông báo này để đăng lên trang Facebook của mình… cho yên tâm. Nếu trong số những người đăng lại thông báo này có những người thuộc loại “có uy tín” thì tính thuyết phục của thông báo càng cao.

Cứ như thế nội dung cảnh báo này được đăng đi đăng lại tràn lan trên Facebook, tạo nên một làn sóng lo âu, cho dù hầu hết người đăng đều không hiểu thông báo này có ý nghĩa gì, do ai tạo nên, từ lúc nào, để làm gì…

Người có chút hiểu biết, khi đọc những dòng trên sẽ thấy một số điều ngớ ngẩn, chẳng hạn như:

-          Câu “The violation of privacy can be punished by US law (UCC 1-308- 1 1 308-103 and the Rome Statute)”, bản dịch tiếng Việt là “Vi Phạm Quyền riêng tư có thể bị trừng phạt bởi luật pháp (UC 1-308-1 1 308-103 và quy định Rome)”. Nghe rất đáng sợ vì đụng đến luật pháp! Thế nhưng  cái luật “UCC 1-308-1 1 308-103” là luật gì? Thật sự thì… không hề có luật đó, cũng như quy định Rome là quy định gì, ghi thế chẳng có gì rõ ràng cả!

-          Câu “Facebook is now a public entity”, dịch đúng là “hiện giờ Facebook là một cơ quan công quyền”. Rõ ràng là tầm bậy, Facebook là công ty tư nhân chứ sao là cơ quan công quyền? Bản tiếng Việt dịch một cách mập mờ thành “Facebook hiện là một thực thể công khai”. Đây rõ là một sự ngụy biện, với ý định dẫn dắt từ chữ public (nghĩa là công khai) để nói rằng thông tin và nội dung của bạn trên Facebook cũng sẽ bị công khai!

Điều đáng nói hơn nữa, nếu ta truy tìm xa hơn thì thấy nội dung thông báo trên (bằng tiếng Anh) đã có từ… năm 2012 và đã nhanh chóng bị vạch trần là tin giả! Năm 2016, vụ này lại rộ lên lần nữa và chính Facebook đã thông báo rõ ràng trên trang chủ của mình như sau:

Bạn có quyền kiểm soát

Có thể bạn đã nhìn thấy một bài viết yêu cầu bạn sao chép và dán thông báo để giữ lại quyền kiểm soát đối với những nội dung bạn chia sẻ trên Facebook. Đừng tin điều đó. Điều khoản của chúng tôi nêu rõ rằng: Bạn sở hữu tất cả nội dung và thông tin bạn đăng lên Facebook và bạn có thể kiểm soát cách chia sẻ thông tin đó qua cài đặt quyền riêng tư và ứng dụng. Đó là cách hoạt động và cách này không thay đổi.

Bạn có thể truy cập Kiến thức cơ bản về quyền riêng tư để tìm hiểu thêm về người xem nội dung bạn chia sẻ trên Facebook và các chủ đề khác.

Bạn cũng có thể đọc Chính sách dữ liệu để tìm hiểu xem chúng tôi thu thập thông tin nào và cách sử dụng cũng như chia sẻ thông tin đó. Chúng tôi muốn thông báo cho bạn và muốn bạn nắm quyền kiểm soát trải nghiệm trên Facebook.

Như vậy mọi việc đã rất rõ ràng, đây là tin giả, là trò đùa và cũng không phải là chuyện mới mẻ gì. Có lẽ một Facebooker nào đó tìm thấy nội dung này và tò mò dịch ra tiếng Việt rồi đăng lên trang của mình. Những người khác đọc thấy, tưởng thật và tiếp tục lan truyền nó, bởi vỉ thấy câu: “Nếu bạn không đăng tuyên bố này ít nhất một lần, bạn sẽ mặc định cho phép hình ảnh cũng như thông tin chứa trong trạng thái cả công khai lẫn cá nhân của mình được sử dụng”.

Nội dung của thông tin nói trên không gây nguy hiểm gì cho hệ thống mạng hay máy tính của người dùng, ngoại trừ việc gây hoang mang dư luận, tuy nhiên một lần nữa nó cho thấy người dùng dễ bị lừa như thế nào! Nếu đoạn tin trên chứa mã độc thì hậu quả thật tệ hại. Vì vậy câu chuyện này như một lời nhắc nhở chúng ta cần phải cẩn trọng trong việc tiếp nhận và chia sẻ thông tin.

Phạm Hoài Nhân

Lao động Đồng Nai - 14/01/2019