Cuộc thay đổi lớn ở Intel Việt Nam

Sáng 29-10, một số tờ báo lớn đăng thông tin Intel đang chuẩn bị thủ tục đóng cửa công ty tại Việt Nam, sa thải hàng loạt nhân viên, trong đó có cả tổng giám đốc và giám đốc marketing. Sự việc này xảy ra như thế nào và vì sao?

Intel tại Việt Nam

Có 2 công ty Intel tại Việt Nam và là 2 pháp nhân hoạt động độc lập với nhau. Công ty TNHH Intel Việt Nam (gọi tắt là Intel Việt Nam) hoạt động tại Việt Nam từ 1997 với tư cách là Văn phòng đại diện của Intel tại Việt Nam. Intel Việt Nam không phải là một đơn vị sản xuất cũng không đóng vai trò mua bán sản phẩm Intel tại Việt Nam, nó chỉ đóng vai trò hoạch định chiến lược, tư vấn và hỗ trợ kỹ thuật, tư vấn và hỗ trợ bán hàng, marketing. Việc nhập hàng, phân phối sản phẩm Intel được thực hiện bởi các nhà phân phối, đại lý của Việt Nam, là những công ty có tư cách pháp nhân riêng. Văn phòng Intel Việt Nam nằm tại tòa nhà Metropolitan, đường Đồng Khởi, quận 1, TPHCM.

Thông qua sự kết nối của Intel Việt Nam, chính phủ Việt Nam và tập đoàn Intel toàn cầu đã đồng ý xây dựng nhà máy Intel ở Việt Nam chuyên lắp ráp, kiểm định và đóng gói chíp (Assembly and Test Manufacturing, ATM), gọi là Công ty Intel Products Việt Nam. Công ty này nằm tại khu công nghệ cao TP.HCM, bắt đầu hoạt động từ cuối tháng 10-2010. Chiều 29-7-2014, nhà máy Intel Products Việt Nam đã chính thức công bố sản phẩm chip vi xử lý (CPU) cho máy tính PC đầu tiên được sản xuất tại Việt Nam. Cho tới nay, các sản phẩm của nhà máy này vẫn được cung cấp cho các nước trên thế giới (theo kế hoạch, vào năm 2015, 80% CPU Intel cho PC trên toàn thế giới được sản xuất tại Việt Nam). Nằm trong dự án đầu tư 1 tỷ USD của Intel vào Việt Nam công bố năm 2006, đây là nhà máy ATM lớn nhất thế giới của Intel.

Thực chất thông tin Intel đóng cửa công ty tại Việt Nam

Ông Trần Đức Trung, tổng giám đốc Intel Việt Nam, được bổ nhiệm ngày 29-11-2014, ra đi ngày 30-9-2016

Thông tin chính thức về nhân sự ở Intel Việt Nam như sau:

Intel Việt Nam có 15 người làm việc. Theo lộ trình cấu trúc lại của Intel Việt Nam, 3 người đã nghỉ việc vào cuối tháng 7-2016. Vào ngày 30-9-2016, thêm 7 nhân viên Intel nữa nghỉ việc, trong đó có ông Trần Đức Trung là tổng giám đốc Intel Việt Nam. Ngày 31-10-2016, người cuối cùng trong chương trình cấu trúc lại này là ông Phạm An Dương – giám đốc tiếp thị, người đã làm việc tại đây hơn 10 năm - sẽ rời khỏi Intel Việt Nam. Như vậy, tại thời điểm 31-10-2016, Intel Việt Nam chỉ còn 4 nhân viên. Văn phòng Intel Việt Nam tại tòa nhà Metropolitan cũng sẽ đóng cửa, số nhân viên ít ỏi còn lại sẽ đến ngồi làm việc tại một văn phòng trong khuôn viên của nhà máy Intel Products.

Như vậy, chỉ là văn phòng làm việc của Intel Việt Nam tại quận 1 đóng cửa và chuyển sang khu công nghệ cao, cùng với việc giảm đi 2/3 số lượng nhân viên, còn công ty TNHH Intel Việt Nam vẫn hoạt động nhưng với quy mô và cách thức hoàn toàn mới. Riêng công ty Intel Products Việt Nam vẫn hoạt động bình thường, không bị ảnh hưởng gì bởi lộ trình cấu trúc lại này.

Các nhân viên Intel Việt Nam trong buổi chia tay cuối tháng 9-2016. Ông Phạm An Dương áo xanh, đứng giữa. Ảnh: Facebook Phạm An Dương

Nguyên nhân

Thông tin về cắt giảm nhân sự và thay đổi cấu trúc của Intel Việt Nam có thể gây bất ngờ với dư luận, nhưng đối với nội bộ nhân viên Intel thì đã được dự báo khá lâu.

Ngày 19-4-2016, Intel đưa ra thông cáo báo chí công bố sáng kiến cấu trúc lại để tăng tốc sự chuyển hóa (Restructuring Initiative to Accelerate Transformation). Mục đích của cuộc đại tái cấu trúc toàn cầu này, theo giải thích của Intel, là để tăng tốc độ chuyển hóa Intel từ một công ty chuyên sản xuất chíp xử lý thành một công ty cung cấp sức mạnh cho điện toán đám mây và hàng tỷ thiết bị điện toán thông minh được kết nối.

Trong công bố này, Intel cho biết tới giữa năm 2017 sẽ cắt giảm tới 12.000 nhân viên trên toàn cầu (chiếm khoảng 11% lực lượng nhân sự). Intel nói rằng chương trình này sẽ giúp công ty tiết kiệm được 750 triệu USD trong năm 2016 và đạt mức tiết kiệm hàng năm 1,4 tỷ USD vào giữa năm 2017.

Ông Phạm An Dương, Giám đốc Tiếp thị Intel Việt Nam, người cuối cùng rời khỏi Intel Việt Nam trong cuộc cơ cấu lại này vào ngày 31-10-2016, nói với báo chí rằng Intel đang chuyển hướng hoạt động: kết nối trực tiếp với các nhà sản xuất lớn, chú trọng đến xu hướng Internet của Vạn vật (Internet of Things, IoT), dữ liệu lớn (Big Data)…

Một nguyên nhân khác, dù không được Intel chính thức công bố, nhưng người ta có thể quan sát thấy được là: trong những năm gần đây, một mặt do công nghệ di động lên ngôi, mặt khác bởi cách sử dụng máy tính của người dùng cũng thay đổi, hoạt động bán lẻ các loại bộ vi xử lý (CPU) và các linh kiện máy tính giảm sút mạnh. Số đông người dùng bình thường hoặc chỉ sử dụng các thiết bị di động (smartphone, máy tính bảng) để thay thế máy tính, hay mua ngay các chiếc máy tính lắp ráp sẵn.

Về phía Intel cũng ngày càng đa dạng hóa sản phẩm của mình, bao gồm cả phần cứng lẫn các giải pháp điện toán. Ngay cả với sản phẩm chủ chốt của Intel là CPU, họ không chỉ sản xuất chíp cho PC mà bắt đầu chuyển mạnh sang các loại chíp cho thiết bị di động, thiết bị thông minh có thể mang được (wearables), thiết bị IoT,… Kết quả tăng trưởng kinh doanh của Intel trong năm 2015 được cho là nhờ sự tăng trưởng tốt của các mảng kinh doanh data center và IoT, cũng như bộ nhớ và chip có thể lập trình bởi người dùng (FPGA). Báo cáo của Intel cho biết các mảng kinh doanh phi truyền thống đang tăng trưởng mạnh này đã đóng góp 2,2 tỷ USD trong khoản tăng trưởng doanh thu của Intel năm 2015, chiếm 40% doanh thu và phần lớn lợi nhuận hoạt động của công ty, bù đắp lớn cho tình trạng sa sút của thị trường máy tính để bàn.

Việc tinh giản nhân sự của Intel Việt Nam – giống như sự nghỉ việc của những đơn vị khác – mang đến nhiều tiếc nuối cho những người đã gắn bó với nơi đây lâu năm. Về mặt thị trường, động thái này của Intel sẽ có những tác động nhất định đến thị trường máy tính tại Việt Nam trong thời gian tới.

Phạm Hoài Nhân

LĐĐN - 03/10/2016